Beperk de blootstelling aan trillingen in de bouw

Active Vibration Reduction-technologie (AVR) en andere strategieën om de blootstelling aan trillingen te beperken

Arbeiders in de bouwsector worden tijdens het boren, beitelen, breken of slijpen onvermijdelijk blootgesteld aan trillingen. Toch kan u mechanische trillingen berekenen, beheersen en minimaliseren. Zo ervaren bouwvakkers meer comfort en zullen zij productiever zijn. 

Als werkgever met een groot verantwoordelijkheidsgevoel wilt u natuurlijk de productiviteit van uw team verhogen. Maar welke maatregelen kan u treffen om de intensiteit van de trillingen af te zwakken en de blootstellingsduur te verkorten? 

Hoe meet u mechanische trillingen op de werf?

In bepaalde landen moet de werkgever de trillingen waaraan arbeiders blootgesteld worden meten en monitoren.  

Daarbij moeten de werkgevers maatregelen treffen volgens de blootstellingsactiewaarden (EAV) indien de blootstellingswaarde van een werknemer 2,5 m/s² A (8) bereikt. De arbeider tekent met andere woorden een gemiddelde blootstelling op van 2,5 meter per seconde over een werkdag van 8 uur [1].  

Bovendien heeft de EU grenswaarden voor blootstelling (ELV) vastgelegd die bepalen dat de dagelijkse blootstelling niet groter mag zijn dan 5 m/s² A (8).  

De Britse Health and Safety Executive (HSE) geeft in het Verenigd Koninkrijk een calculator voor hand-armtrillingen [2] uit die de werkgevers helpt om trillingen te meten en te monitoren. Het is echter belangrijk om te weten dat een hogere m/s² niet noodzakelijk een groter risico inhoudt. Bij het kiezen van de juiste machine moet u ook rekening houden met andere factoren zoals de prestaties van de machine, de vermoeidheid die komt kijken bij het hanteren van de machine en de ‘trigger time’ (tijd waarbinnen trillende machines worden gebruikt).  

Om die redenen raden we aan de Hilti tool selector te gebruiken die de prestaties van een machine berekent. Zo kunt u de juiste machine kiezen en tegelijkertijd de blootstellingsduur beperken. De selector geeft u ook informatie waarmee u de stof- en geluidswaarden kunt berekenen, die eveneens helpen om de veiligheid en gezondheid te verbeteren.  

Dus hoe kunt u trillingen reduceren, de productiviteit verhogen en de gezondheid op de werf verbeteren? We raden aan het ‘STOP-principe’ te hanteren. 

Substitutie: neem het risico weg door alternatieven te gebruiken

De DD 30-W diamantboormachine wordt gebruikt om een ankergat te boren in beton

Boren

Kies voor trillingsarme diamantboormachines, zoals de DD 30-W, en niet voor combihamers. Zorg voor nog minder trillingen door met een boorkolom te werken.

DD 30-W diamantboormachine
De DD 350-CA met Cut Assist wordt gebruikt met een automatische voedingsmodule waardoor boren een uiterst efficiënt en volledig geautomatiseerd proces wordt

Breken

Gebruik een op een kolom gemonteerde diamantwandzaag of diamantboormachine, zoals de DD 350-CA, in plaats van een in de hand te houden combihamer of breekhamer. Door te werken met Cut Assist en een automatische voedingsmodule wordt boren een uiterst efficiënt en volledig geautomatiseerd proces.

DD 350-CA diamantboormachine
De SCW 22-A snoerloze cirkelzaag wordt gebruikt om in hout te snijden

Zagen

Kies voor een diamantwandzaag, zoals de DST 20-CA met Cut Assist, in plaats van een in de hand te houden gaszaag. Vergeet bij gebruik van een handzaag niet dat een cirkelzaag, zoals de SCW 22-A, minder trillingen produceert dan een reciprozaag.

DST 20-CA elektrische wandzaag SCW 22-A snoerloze cirkelzaag
Een BX 3 schiethamer op accu, een trillingsarm alternatief voor boren, wordt gebruikt voor een bevestiging in beton

Directe bevestiging

Gebruik de BX 3 schiethamer op accu voor een trillingsarme directe bevestiging in plaats van gaten te boren voor ankers, schroeven en bouten. 

BX 3 schiethamer op accu
HAC ingegoten ankerkanaal, geplaatst rond een wapening alvorens het beton gegoten wordt, om geen of weinig trillingen te hebben bij het boren

Ontwerp dat trillingen reduceert

Plaats onze HAC ingegoten ankerkanalen rond de wapening alvorens het beton te gieten zodat er niet of amper geboord hoeft te worden en er dus ook geen of weinig trillingen ontstaan.

HAC ingebouwde ankerkanalen

Technisch: producten die mechanische trillingen reduceren

Na decennia van onderzoek en ontwikkeling is Hilti erin geslaagd mechanische trillingen te reduceren dankzij het Active Vibration Reduction-systeem (AVR). Deze technologie reduceert trillingen met twee derde in vergelijking met de traditionele machines. Hierdoor gaan onze producten ook langer mee en zijn ze comfortabeler. 

Machines met AVR kunnen trillingen aanzienlijk verminderen zonder de prestaties in gevaar te brengen, waardoor de arbeiders comfortabeler kunnen werken en productiever zijn.  

Hilti AVR gebruikt allerlei manieren om mechanische trillingen tot een minimum te herleiden zoals:

Doorsnede die het sub-chassissysteem binnenin de TE 1000-AVR toont

Sub-chassissystemen

Machines zoals de TE 1000-AVR breekhamer, waarbij de motor geïsoleerd is van de externe behuizing via een ophangsysteem, absorberen trillingen die anders meteen in contact komen met de gebruiker.

Bekijk de video
Doorsnede die de dynamische schokdempers binnenin de TE 50-AVR toont

Schokdempers

Tegengewichten maken een schommelbeweging om trillingen in combihamers zoals de TE 50-AVR tegen te gaan zodat er minder trillingen de handen van de operator bereiken.

Bekijk de video
Close-up van de losgekoppelde handgreep van de TE 60-ATC-AVR

Losgekoppelde handgrepen

Laat het trillende deel van de machine niet in contact komen met de gebruiker bij combihamers zoals de TE 60-ATC-AVR die ook een ingebouwde schokdemper heeft.

Bekijk de video

Organisatorisch: maatregelen om de blootstelling aan trillingen te beperken

De derde fase van het ‘STOP-principe’ bestaat uit het implementeren van organisatorische maatregelen om bouwvakkers zo weinig mogelijk bloot te stellen aan trillingen. 

Dit kan door een systeem van jobrotatie in te voeren zodat de arbeiders kunnen wisselen tussen taken met en zonder trillende machines. 

Om de blootstellingsduur te beperken kunt u niet alleen snellere en doeltreffendere machines gebruiken maar ook kwaliteitsvolle inzetstukken. Hoogperformante inzetstukken reduceren de trillingen niet rechtstreeks maar helpen wel om de klus sneller te klaren en de ‘trigger time’ te beperken net als de algehele blootstelling aan trillingen. 

Goede voorbeelden van verbruiksgoederen die uw prestaties verbeteren:

  • Boren: Gebruik de ultieme TE-CX (SDS plus) boren met 4 hardmetalen snijkanten om de klus sneller te klaren 

  • Beitelen: Kies voor de zelfscherpende TE-SPX beitels die minder vastlopen dankzij hun polygoonontwerp 

  • Slijpen: Gebruik de SPX diamantschijven om sneller te kunnen slijpen dankzij de hoge concentratie aan hoogwaardige diamanten en het lage aantal trillingen dankzij de geavanceerde kernbalanceringstechnologie. 

Uw teams moeten via opleiding ook weten hoe ze de blootstelling aan trillingen kunnen beperken. Om u hierbij te helpen, vindt u onpartijdige adviezen en instructies op de HSE webpagina’s inzake trillingen [3]. 

Hilti biedt ook bijzonder interactieve opleidingen rond trillingen aan die specifiek ontworpen zijn voor de bouwsector. Onze opleidingssessies inzake veiligheid combineren praktijkgerichte oefeningen met exclusieve hardware, animaties en theorie.

Persoonlijke beschermingsmiddelen voor daar waar de gezondheidsrisico’s blijven

Wanneer er geen alternatief is en de bouwvakkers worden blootgesteld aan trillingen, moeten zij de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) dragen. 

Een voorbeeld daarvan zijn beschermende handschoenen die de handen warm houden en het werken aangenamer maken. Het is ook belangrijk dat de gebruikers leren om niet te hard op de machines te duwen maar om de machine zelf het werk te laten doen. Op die manier worden zij minder blootgesteld aan mechanische trillingen.